ACTUS  HUMANUS. RESURRECTIO – KONCERTY W GRECKOKATOLICKIEJ KONKATEDRZE W GDAŃSKU 29-30.03.2018

Actus Humanus to największy festiwal muzyki dawnej w Polsce i jedna z najważniejszych tego rodzaju imprez europejskich. Już po raz drugi w historii imprezy odbędzie się jej wiosenna edycja: w ciągu pięciu dni Wielkiego Tygodnia zabrzmi dziesięć koncertów, podczas których będzie można podziwiać światową czołówkę wykonawców muzyki dawnej oraz najciekawszych polskich artystów, przede wszystkim najmłodszego pokolenia.

W ramach niniejszego festiwalu Actus Humanus w greckokatolickiej konkatedrze i sanktuarium św. Włodzimierza Wielkiego w Gdańsku, ul. Zaułek św. Bartłomieja 1, odbędą w się w dniach 29-31.03.2018r. poniżej wymienione koncerty.

Koncerty będą na żywo transmitowane na antenie Dwójki Polskiego Radia.

PROGRAM
29.03 (czwartek) godz. 20.00
IL PIANTO DI MARIA
SONIA PRINA / AKADEMIE FÜR ALTE MUSIK BERLIN
Kościół św. Bartłomieja, ul. Zaułek św. Bartłomieja 1

30.03 (piątek) godz. 20:00
ADORATIO SANCTAE CRUCIS
MARCEL PÉRÈS / ENSEMBLE ORGANUM
Kościół św. Bartłomieja, ul. Zaułek św. Bartłomieja 1

31.03 (sobota) godz. 20:00
ALESSANDRO SCARLATTI: MISSA DEFUNCTORUM
PAOLO DA COL / ODHECATON
Kościół św. Bartłomieja, ul. Zaułek św. Bartłomieja 1

Magnesem, który przyciągnie do Gdańska wielbicieli muzyki barokowej, będzie z pewnością wykonanie Mszy h-moll Johanna Sebastiana Bacha – poprowadzi je Paul McCreesh, jeden z najważniejszych twórców ruchu wykonawstwa historycznego. Charyzmatyczny angielski dyrygent, wielokrotnie zaskakujący słuchaczy odkrywczymi, często nieortodoksyjnymi interpretacjami, przywiezie do Polski solistów oraz swój słynny zespół wokalno-instrumentalny Gabrieli Consort & Players. 

Szczególnie poruszający z całą pewnością okaże się występ włoskiej śpiewaczki (kontralt) Sonii Priny i Akademie für Alte Musik Berlin. To wyjątkowa okazja, by w tak znakomitym wykonaniu posłuchać maryjnego repertuaru na Wielki Tydzień. W programie zatytułowanym Il pianto di Maria znalazły się dzieła Ferrandiniego, Bacha, Handla, Vivaldiego i Locatellego. 

Po pięciu latach powrócą na gdański festiwal Marcel Pérès i jego Ensemble Organum. Artyści ci to osobny i niezwykle ważny rozdział wykonawstwa historycznego ostatnich kilkudziesięciu lat. Tym razem francuscy artyści w programie Adoratio Sanctae Crucis przedstawią śpiewy liturgiczne późnego antyku i wczesnego średniowiecza, pochodzące z manuskryptu benewentyńskiego. Ten grecko-łaciński repertuar jest świadectwem pierwszych liturgii celebrowanych na ziemiach basenu Morza Śródziemnego. Dzięki Marcelowi Pérèsowi trzeci wieczór festiwalowy przerodzi się w prawdziwe wczesnochrześcijańskie misterium. 

Sensacyjnie zapowiada się koncert grupy wokalnej Odhecaton pod kierunkiem Paola Da Cola. Wybitni włoscy artyści przedstawią trzy dzieła liturgiczne Alessandra Scarlattiego, w tym Missa defunctorum. To wyjątkowe, niemal nieznane dzieło mistrza opery neapolitańskiej zabrzmi w Polsce po raz pierwszy. 

Finałowy, wielkanocny wieczór należeć będzie do artystów zawsze przyjmowanych przez gdańską publiczność owacyjnie: Ottavia Dantone i jego Accademia Bizantina, a także międzynarodowej plejady solistów. Genialny klawesynista poprowadzi wykonanie pierwszego i jednego z najlepszych włoskich oratoriów Georga Friderica Handla Il trionfo del Tempo e del Disinganno. Jak znakomite to dzieło świadczy choćby fakt, że Handel wielokrotnie wykorzystywał muzykę w nim zawartą w swoich późniejszych utworach. 

Informacje o wykonawcach, którzy wystąpią w greckokatolickiej konkatedrze w Gdańsku:

CZWARTEK 29.03.2018

SONIA PRINA – Włoska śpiewaczka operowa, kontralt. Specjalistka od repertuaru barokowego, ceniona w szczególności za wykonania utworów Handla i Vivaldiego. Studiowała w Conservatorio di Musica Giuseppe Verdi w Mediolanie oraz w Akademii teatru La Scala. Jej umiejętności oraz wyjątkowa barwa głosu szybko zostały docenione przez publiczność i krytykę. Interpretowała główne role w operowych dziełach Handla, Vivaldiego, Mozarta, Monteverdiego. Współpracowała z najważniejszymi dyrygentami wykonawstwa historycznego, m.in. z Alanem Curtisem, Williamem Christie, Jordim Savallem, Rinaldo Alessandrinim, Ottavio Dantone, Emmanuelle Haïm. Zachwycała publiczność na całym świecie, występując w europejskich stolicach muzycznych, jak Paryż, Mediolan, Salzburg, Monachium, Wiedeń, Barcelona, a także w Australii, Azji oraz krajach obu Ameryk. Od początku kariery była angażowana przez czołowe wytwórnie muzyczne, na przestrzeni lat nagrywała dla Naïve, Virgin EMI Records, BMG, Deutsche Grammophon i Ludi Musici.

AKADEMIE FÜR ALTE MUSIK BERLIN – Formacja zwana też Akamus, założona w 1982 roku należy dziś do czołówki światowych orkiestr grających na instrumentach historycznych. Zespół gości regularnie w muzycznych centrach Europy, znany jest również publiczności najważniejszych festiwali muzyki dawnej w Polsce, gdzie parokrotnie święcił już spektakularne triumfy. Od ponad 20 lat orkiestra regularnie współpracuje z René Jacobsem, czego rezultatem są liczne produkcje operowe i oratoryjne, świetnie przyjmowane przez krytykę i publiczność. Akamus często występuje pod batutą Marcusa Creeda, Daniela Reussa, Hansa-Christopha Rademanna, a w nadchodzącym sezonie będzie prowadzona przez Emmanuelle Haïm, Bernarda Labadie, Paula Agnew i Rinalda Alessandriniego. Z Akamus współpracują renomowani soliści, jak Cecilia Bartoli, Andreas Scholl, Sandrine Piau, Isabelle Faust, Andreas Staier, Alexander Melnikov, Anna Prohaska. O międzynarodowym sukcesie zespołu świadczy ponad milion sprzedanych płyt, nagrodzonych wszystkimi znaczącymi nagrodami międzynarodowymi.

PIĄTEK 30.03.2018

MARCEL PÉRÈS – Muzykolog, organista, kompozytor, pedagog i wykonawca muzyki dawnej. Autorytet w dziedzinie muzyki średniowiecza. Od wczesnych lat żywo zainteresowany muzyką kościelną. Po studiach w konserwatorium (kompozycja, organy) podjął naukę w Royal School of Church Music, studiował także w paryskiej École pratique des hautes études pod kierunkiem Michela Huglo. Jest specjalistą w dziedzinie chorału gregoriańskiego, a także badaczem chorału starorzymskiego, mozarabskiego, benewentyńskiego, akwitańskiego oraz wczesnej polifonii i muzyki kościelnej do XVII wieku. W 1982 roku założył Ensemble Organum – grupę, z którą dokonał szeregu wykonań i nagrań muzyki średniowiecza. Był dyrektorem instytutów i centrów naukowych zajmujących się interpretacją muzyki średniowiecza oraz szerzej muzyką dawną. Laureat nagrody Leonarda da Vinci rządu włoskiego oraz Kawaler francuskiego Orderu Sztuki i Literatury.

ENSEMBLE ORGANUM – Założona w 1982 roku przez Marcela Pérèsa grupa specjalizująca się w wykonawstwie historycznym. Szczególną domeną zespołu jest repertuar muzyki średniowiecznej. Na czele z wybitnym muzykologiem i znawcą muzyki dawnej formacja prezentuje niespotykane i niewykonywane dotąd utwory chorału benewentyńskiego, starorzymskiego, galijskiego, karolińskiego, mozarabskiego. W zakresie przygotowania repertuaru zespół współpracuje z muzykologami i historykami, rozszerzając pole badań nad wykonawstwem historycznym. W 2001 roku ansambl przeniósł się do Moissac, gdzie znajdują się zabytki muzyki dawnej zakonu benedyktynów. Tam też Marcel Pérès założył CIRMA – centrum badań nad muzyką dawną. Grupa posiada bogaty dorobek fonograficzny. Ich albumy ukazują się nakładem wytwórni Harmonia Mundi.

SOBOTA 31.03.2018

PAOLO DA COL – Śpiewak, organista, dyrygent i muzykolog. Od czasu studiów w Bolonii zainteresowany muzyką renesansu i baroku. Na przestrzeni ponad 20 lat był członkiem wielu włoskich zespołów wokalnych, m.in. Cappella di S. Petronio w Bolonii i Le Istitutioni Harmoniche. Od 1998 roku prowadzi zespół Odhecaton, jak również inne grupy wokalne i instrumentalne, specjalizujące się w repertuarze baroku. Współprowadzi „L’Organo” – magazyn poświęcony muzyce organowej, a także pisze dla „Il Giornale della Musica” i in. W pracy naukowej skupia się na wydaniach muzyki instrumentalnej oraz katalogowaniu dzieł dawnych epok. Pracuje nad wydaniem krytycznym dzieł wszystkich Rossiniego. Jest autorem artykułów i esejów na tematy dotyczące historii muzyki wokalnej epoki renesansu i baroku. W Centre d’Études Supérieures de la Renaissance w Tours prowadzi projekt badawczy nad włoskimi kapelami epoki renesansu. Uczy w konserwatorium w Trieście.

ODHECATON – Jeden z najlepszych włoskich zespołów męskich specjalizujący się w wykonawstwie muzyki renesansu i baroku. Swą nazwę zawdzięcza pierwszemu drukowanemu zbiorowi muzyki polifonicznej Harmonice Musices Odhecaton, wydanego przez słynnego Ottaviano Petrucciego. Trzon repertuaru grupy obejmuje twórczość kompozytorów franko-flamandzkich, w szczególności Obrechta, Josquina i Compère’a. Niezwykle istotny jest wkład zespołu w odkrywanie i rejestrowanie zapomnianych dzieł muzyki dawnej, m.in. twórczości XVII-wiecznych kompozytorów hiszpańskich i portugalskich z rejonu Wysp Kanaryjskich oraz muzyki kościelnej A. Scarlattiego. Ich zaangażowanie dla muzyki dawnych mistrzów doceniane jest przez badaczy, jak i krytykę, co znajduje potwierdzenie w licznych nagrodach i wyróżnieniach. Zespół prowadzony przez Paolo Da Col posiada bogaty dorobek fonograficzny oraz regularnie występuje na najważniejszych europejskich festiwalach.

Szczegółowe informacje o wszystkich koncertach na stronie festiwalu – www.actushumanus.com

Źródło opracowania:  https://www.trojmiasto.pl/actus-humanus#all  ; www.actushumanus.com;

fot Philippe Marchesi; fot Marco Caselli Nirmal